Miswak – naturalna szczoteczka do zębów

Miswak (ang. Peelu tree, łac. Salvadora persica) jest to korzeń drzewa arakowego. Należy do starożytnych i tradycyjnych środków higieny jamy ustnej popularnych w Indiach, Pakistanie, większości krajów arabskich i kilku krajach afrykańskich stosowanych od kilku tysięcy lat. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zatwierdziła go jako skuteczny środek do pielęgnacji jamy ustnej i zachęca do jego stosowania. Podstawowa technika mechanicznego usuwania płytki nazębnej jest podobna jak w przypadku szczoteczki do zębów, czyli szczotkowanie w pionie i poziomie. Ruch czyszczący powinien być zawsze skierowany z dala od dziąseł, zarówno na powierzchni policzkowej, jak i językowej. Nie wymaga dodatkowego stosowania pasty do zębów.

Dostępne są również produkty do higieny jamy ustnej, pasty do zębów oraz płyny do płukania, zawierające ekstrakt z miswaka, posiadające jego wszystkie dobroczynne właściwości.

Miswak to w zasadzie patyk wielkości ołówka o długości od 15 do 20 cm i średnicy od 1 do 1,5 centymetra, pochodzący z drzewa Salvadora persica. Na obszarach, na których ono nie występuje, stosowane są patyki z innych lokalnych krzewów oraz drzew, takich jak pomarańcza (Citrus sinensis), lipa (Citrus aurantifolia) i neem (Azadirachta indica).

Wielu naukowców badało miswak i odkryło, że zawiera on ponad dziesięć różnych naturalnych związków chemicznych uważanych za niezbędne dla dobrej higieny jamy ustnej. Są to fluorki, krzemionka, kwas garbnikowy, żywice, alkaloidy (salwadorina), olejki lotne (simgryny), siarka, witamina C, wodorowęglan sodu, chlorki, wapń, benzyloizotiocyjanian, kwasy salicylowe, sterole, trimetyloamina, saponiny i flawenoidy. Składniki te nadają mu wyjątkowe właściwości takie jak działanie przeciwbakteryjne, przeciwpróchnicowe, przeciwwirusowe oraz przeciwgrzybicze. Ponadto działają ściągająco na błonę śluzową i zmniejszają wykrywalną klinicznie płytkę nazębną, ograniczając zapalenie dziąseł.

Większość badań omawiających skuteczność miswaka i nowoczesnej szczoteczki do zębów wykazała lepszy lub porównywalny efekt miswaka w porównaniu ze szczoteczkami do zębów. Danielsen wraz z współpracownikami porównali skuteczność miswaka oraz szczoteczki do zębów i odkryli, że stosowanie miswaka wiązało się ze znacznym zmniejszeniem ilości płytki nazębnej i zapalenia dziąseł, a także porównywalnym lub lepszym efektem higieny jamy ustnej.

Część badaczy zgłosiło, że stosowanie miswaka jako szczoteczki do zębów nie jest jednak pozbawione wad. Naukowcy zaobserwowali wysoki poziom recesji dziąseł (obniżenia się dziąseł) oraz duże zużycie (starcie) szkliwa. Z tego powodu najlepszym rozwiązaniem będzie stosowanie produktów do higieny zawierających ekstrakt z miswaka, takich jak pasty do zębów czy płyny do płukania jamy ustnej.

Na rynku nie ma dostępnych zbyt wielu takich produktów. Firmą oferującą pasty do zębów z tym składnikiem jest Himalaya. Linia Himalaya Herbals oferuje kilka wersji, między innymi na nadwrażliwość zębów. Są one wegetariańskie. Z kolei firma Sarakan ma w swojej ofercie płyn do płukania jamy ustnej zawierający ekstrakt z miswaka i jest on przyjazny dla wegan.