Hydroksyapatyt – czy może zastąpić fluor w paście do zębów?

W ostatnim czasie rodzice coraz częściej pytają o preparaty, które nie zawierają fluoru. Pomimo, że jego skuteczność w remineralizacji szkliwa i wczesnych zmian próchnicowych została potwierdzona bardzo wieloma badaniami, a stosowany w zalecanych ilościach jest bezpieczny, wielu rodziców woli znaleźć jakąś alternatywę.

Niedawne badania wykazały, że tę alternatywę może stanowić hydroksyapatyt (HA). Cechuje się taką samą skutecznością jak fluoru.

Hydroksyapatyt jest głównym składnikiem twardych tkanek, takich jak kości oraz tkanki zęba – szkliwo, zębina i cement. Szkliwo zawiera go najwięcej, dzięki czemu ma białą barwę. Jest ważnym źródłem wapnia i fosforanów, ma zdolność wiązania się z białkami i bakteriami płytki nazębnej. Jego ogromną zaletą jest całkowita biokompatybilność, czyli biozgodność – dzięki temu może prawidłowo działać w organizmie, nie jest toksyczny. Według doniesień naukowych nanoydroksyapatyt pełni funkcję naprawczą – niweluje niewielkie uszkodzenia szkliwa, wbudowując się w jego strukturę oraz odwraca proces demineralizacji zachodzący w pierwszej fazie powstawania ubytku próchnicowego. Oprócz tego zapewnia bardziej równomierną mineralizację szkliwa niż fluor. Bardzo dobrze sprawdza się również w przypadku znoszenia nadwrażliwości zębów, zapewniając natychmiastową ulgę.

Porównano skuteczność kilku past w remineralizacji szkliwa. Jedna pasta zawierała 1450ppm aminofluorku, a pozostałe pasty zawierały różne stężenia nanohydroksyapatytu (czystego oraz z dodatkiem węglanu cynku). Jak wykazało badanie pasty z n-HA prezentują podobne działanie remineralizujące w porównaniu z pastami z aminofluorkiem uznanymi za „złoty standard remineralizacji”.

Inne badanie z kolei porównywało skuteczność 2 żeli do remineralizacji w leczeniu wczesnych zmian próchnicowych. Jeden zawierał 15% hydroksyapatytu i był stosowany codziennie, a drugi to był standardowy żel fluorkowy zawierający 12500ppm fluoru stosowany raz w tygodniu. Żele prezentowały taką samą skuteczność, a dodatkową zaletą żelu z hydroksyapatytem jest brak ograniczeń wiekowych w stosowaniu.