Chirurgia stomatologiczna

Czy ósemki trzeba usuwać i czy to boli? Wszystko co chciałbyś wiedzieć na temat zabiegu ekstrakcji zębów mądrości

Ósemki, potocznie zwane zębami mądrości, są normalnymi zębami służącymi do rozdrabniania pokarmu i jeśli nie sprawiają problemów to nie należy ich usuwać „na wszelki wypadek”. Sama posiadam pełen komplet zębów mądrości, które na szczęście wyrosły bez większych problemów. Na ogół wyrzynają się między 16 a 21 rokiem życia, aczkolwiek okres ich wyrzynania jest mocno zróżnicowany i w skrajnych przypadkach mogą wyrosnąć nawet u 60-latka. Szacuje się, że problemy z wyrzynaniem ósemek dotyczą ok. 50% populacji, polegają na nieprawidłowym wyrzynaniu lub zatrzymaniu w kości. Najczęstszą przyczyną nie wyrznięcia ósemek jest brak dla nich miejsca w łuku zębowym. W większości przypadków stomatolog jest w stanie ocenić na zdjęciu RTG czy położenie ósemek rokuje właściwe ustawienie w przyszłości, najlepiej je usunąć w wieku 16-18 lat ze względu na największe możliwości regeneracyjne organizmu. Coraz częściej zdarza się również, że zęby mądrości w ogóle się nie rozwijają, tzn. nie pojawiają się nawet ich zawiązki. Dolne ósemki dużo częściej sprawiają problemy niż górne. Są też trudniejsze do usunięcia. Stworzyłam oddzielny wpis dotyczący żywienia po zabiegu ekstrakcji ósemki.

Czas gojenia po zabiegu

Jest zróżnicowany i zależy od ogólnego stanu organizmu. Po okołu 7 dniach rana się zasklepia i można powrócić do normalnego płukania ust, natomiast wstępne gojenie trwa 6-8 tygodni (czyli to o co często pacjenci pytają – kiedy zarośnie „dziura” po usuniętym zębie), a całkowite wygojenie może trwać nawet do 6 miesięcy. Osoby palące muszą liczyć się z wydłużonym czasem gojenia. Nie ma potrzeby ograniczania ćwiczeń fizycznych – jedynie w dniu zabiegu lepiej jest się powstrzymać. Nie przejmujcie się tym, że przez jakiś czas rana będzie podkrwawiała – to całkowicie normalne, bądź co bądź ekstrakcja ósemek to zabieg chirurgiczny.

Czym jest zespół utrudnionego wyrzynania?

W 80% przypadków ósemki są usuwane z powodu zaburzeń zwanych „utrudnionym wyrzynaniem”. Zaburzenie polega na często nawracających stanach zapalnych okolicznych tkanek lub zakażeniu mieszka zębowego. Może przebiegać z nasilonymi objawami ogólnymi, takimi jak gorączka, złe samopoczucie, szczękościsk i silny ból. Miejscowo może wystąpić bardzo duży obrzęk twarzy, powiększenie węzłów chłonnych podżuchwowych, zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej w okolicy ósemki. Podstawą leczenia tego zaburzenia jest usunięcia zęba będącego przyczyną. Niekiedy niezbędne jest przyjmowania antybiotyku, w celu zmniejszenia szczękościsku lub stanu zapalnego utrudniającego znieczulenie, co umożliwi usunięcie problematycznego zęba, a także w przypadku wystąpienia wysokiej gorączki. Nie zaleca się natomiast profilaktycznego podania antybiotyków, poza ściśle określonymi przypadkami osób obciążonych chorobami ogólnymi.

Ani górne ani dolne ósemki nie rokują prawidłowego wyrznięcia. W przypadku górnych można odstąpić od ich usunięcie jeśli nie sprawiają żadnych problemów. Ich ekstrakcja wiązałaby się z ryzykiem wytworzenia połączenia zatok z jamą ustną, ponieważ ich korzenia tkwią w zatoce szczękowej. Dolne natomiast muszą być usunięte ze względu na obecność kieszonek kostnych, które się wytworzyły wokół korony. Do takich kieszonek wpada jedzenie, bakterie i ślina, które nie są usuwane przy szczotkowaniu, co z czasem doprowadza do rozwoju ropnego stanu zapalnego. Źródło: goldcoastdentalservices.com.au

Poziomo położona ósemka może uszkadzać sąsiednią siódemkę i doprowadzać do stłoczenia zębów

Częstym zjawiskiem są również ósemki położone poziomo, wyrzynające się w kierunku siódemki. W zależności od tego czy leżą całkiem poziomo czy pod pewnym kątem, mogą powodować różne problemy.

Ósemka „wbijająca się” w siódemkę, może doprowadzić do zniszczenia jej korzenia, a jeśli częściowo wystaje ponad poziom dziąsła, to może utrudniać oczyszczanie siódemki, co z czasem doprowadzi do rozwoju próchnicy w obu zębach. Wyrzynający się w stronę siódemki ząb mądrości, może wypychać ją z zębodołu doprowadzając do zaburzenia stabilności zwarcia (czyli kontaktów międzyzębowych). Ponadto przy poziomym położeniu ósemki często obserwuje się stłoczenia przednich zębów, które często wymagają późniejszego leczenia ortodontycznego.

Po lewej stronie widoczna jest całkowicie zatrzymana ósemka, a po prawej widać częściowo zatrzymaną ósemkę, która doprowadziła do rozwoju próchnicy w siódemce. Obie ósemki należy usunąć. W przypadku górnych obie są prawidłowo wyrznięte, ale w przypadku tej po prawej mogą występować problemy z jej właściwym oczyszczaniem, co z czasem doprowadziłoby do rozwoju próchnicy – w takiej sytuacji lepiej jest ją usunąć. Źródło: www.keemsmile.com
 
 
Suchy zębodół, czyli najczęstsze poekstrakcyjne powikłanie po usunięciu ósemki

Nie istnieje tak naprawdę jedna definicja powikłania, ogólnie można przyjąć, że jest to niezamierzone  i niepożądane zdarzenie lub stan po leczeniu czy zabiegu operacyjnym. Poekstrakcyjne zapalenie zębodołu jest właśnie powikłaniem i wbrew swojej nazwie nie jest chorobą zapalną. Tak naprawdę nie wiemy jaka jest przyczyna jego wystąpienia, znamy jedynie czynniki ryzyka wystąpienia.

Wśród nich wymienia się:

  • palenie papierosów
  • przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych
  • menstruacja
  • niedawno przebyte zapalenie okolicznych tkanek miękkich
  • całkowite zatrzymanie zęba w kości
  • przeprowadzenie zabiegu usunięcia zęba w sposób traumatyczny („niedelikatny”)
  • zła higiena jamy ustnej
  • zaburzenia immunologiczne
  • wiek > 40 lat

Najczęściej pojawia się po usunięciu dolnych zębów mądrości, częściej dotyczy kobiet. Rozpoznanie nie stanowi nie problemu, ponieważ prezentuje charakterystyczne objawy – po kilku dniach od zabiegu pojawiają się silne, najczęściej pulsujące dolegliwości bólowe w okolicy po usuniętym zębie, które promieniują do małżowiny usznej lub skroni, czasem do oczodołu. W zębodole brak jest skrzepu i może być widoczna obnażona kość zębodołu, czasem jest on wypełniony martwiczą tkanką. Powyższym objawom towarzyszy nieprzyjemny zapach z ust (halitoza) i stosunkowo często również zaburzenia smaku. Rozpoznanie ułatwia również to, że przy suchym zębodole nie występują objawy ogólne, takie jak gorączka i złe samopoczucie. W przypadku wystąpienia powyższych dolegliwości musicie zgłosić się do dentysty. Leczenie polega głównie na łagodzeniu nieprzyjemnych objawów – podstawowe leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, jak paracetamol czy ibuprofen, często są niewystarczające i niezbędne jest zastosowanie silnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ketonal czy naproksen. Ważniejsze jest jednak działanie miejscowe, czyli delikatne przepłukanie zębodołu solą fizjologiczną i założenie nowego opatrunku.

Co zatem zrobić aby zminimalizować ryzyko wystąpienia suchego zębodołu? Niezwykle ważne jest maksymalne ograniczenie palenia papierosów – najlepiej by było całkowicie powstrzymać się od palenia dzień przed i w dniu zabiegu. Należy również przestrzegać idealnej higieny jamy ustnej i unikać mocnego płukania ust, aby nie wypłukać skrzepu z zębodołu.

Na filmie poniżej przedstawiono w formie animacji, jak wygląda zabieg usunięcia zatrzymanej ósemki

Jeden komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.